سیستم تهویه یکی از تجهیزات تاریخساز خودروسازی است که عملکرد اصلی آن تغییر چندانی نکرده است؛ همه سیستمهای تهویه با خنک کردن کابین و حذف رطوبت شناخته میشوند. سه قطعه اصلی در سیستم تهویه شامل کمپرسور (متراکمکننده)، کندانسور (چگالنده) و اوپراتور (تبخیرکننده) است. در این مقاله سرماگران قرار است به زبانی ساده در مورد کمپرسور خودرو، انواع آن، وظایف و نحوه تعویض آن مواردی اساسی و مهم را بیان کنیم.
سیستم تهویه، سال 1939 توسط مخترعان آمریکایی در خودروها استفاده شد. مهندسان شرکت خودروسازی پکارد اولین خودروهای مجهز به سیستم تهویه را راهی بازار کردند که البته بسیار ابتدایی کار میکرد و اثری از ترموستات در آن نبود. با گذشت زمان، شرکتهای بیشتری از سیستم تهویه استفاده کردند، به طوری که حدود دهه 1970 میلادی بیش از 50 درصد خودروهای جدید این سیستم را داشتند. البته پیش از خودروسازان و پس از ابتکار پکارد، بسیاری از افراد از سیستمهای تهویه افترمارکت و سفارشی برندهای مختلف در خودرو استفاده میکردند.
سیستم کولر خودرو از اجزا و قطعات زیر تشکیل میشود:
حالا به شرح و توضیح کمپرسور خودرو که قلب و هسته مرکزی کولر خودرو است خواهیم پرداخت.
کمپرسور کولر ماشین ترکیبی از چند سیلندر و پیستون است. این قطعه با زدن دکمه AC و روشنکردن کولر خودرو، گاز خنککننده را متراکم و فشرده کرده (به کمک تسمه دینام خودرو) و آن را به سمت کندانسور هدایت میکند. خنککننده با طی کردن مسیر کندانسور، به شیر انبساط وارد میشود و در آنجا افت فشار خواهیم داشت.
پس از ایجاد افت فشار، خنککننده به دو صورت مایع و گاز در میآید و به مجرای اواپراتور (رادیاتور کولر داخل کابین) میرود. در اینجا بخشی از خنککننده که به مایع تبدیلشده، مجددا تبخیر شده و به شکل گاز درمیآید.
در این مرحله، سرمای حاصل از فرایند، به لولههای اواپراتور رسیده و توسط فن وارد کابین/اتاقک خودرو میشود. فشار سیستم و دمای اواپراتور توسط سنسورهای موجود همواره تحت نظر هستند تا به این ترتیب فنهای خنککننده بتوانند بر اساس فشار مدار در دور مناسب کار کنند و باعث جلوگیری از یخزدگی اواپراتور شوند. در نهایت اینکه کمپرسور کولر خودرو نقش یک میانجی را دارد یعنی این قطعه گاز خنککننده را از اواپراتور به کندانسور آورده و دوباره پس از طی مسیر به اواپراتور بازمیگرداند.
کمپرسورهای کولر خودرو باید در تناسب با قدرت موتور خودرو (وزن و حجم موتور) باشند؛ مثلاً کمپرسور پراید و کمپرسور پژو 206 متفاوت هستند. کمپرسورها میتوانند ظرفیتهای ثابت (نمایش با حرف H) یا متغیر (نمایش با حرف V) داشته باشند. اگر خودرو دارای تهویه اتوماتیک باشد، کمپرسور از نوع حجم متغیر خواهد بود و سنسورهای بیشتری وجود دارند که دور فن تهویه مطبوع و حجم جابجایی کمپرسور بر اساس مقادیر آنها محاسبه و تنظیم میشود.
اگر کمپرسور کولر خودرو کار نکند، عمل انتقال گاز مبرد و حرکت آن در مدار کولر اتفاق نمیافتد. یعنی هرگونه عیب در کمپرسور کولر خودرو باعث اختلال عملکرد در کل سیستم خنکسازی کابین خودرو شده و باد سرد تولید نمیشود؛ بنابراین در این حالت نباید انتظار وزیدن باد خنک از کولر ماشین را داشته باشیم. متاسفانه کمپرسور کولر خودرو قطعهای گران و تعمیر آن در اکثر موارد ناممکن است؛ یعنی در صورت وجود عیب جدی در کمپرسورها، ناچار به تعویض آن هستید و این کار به هیچ وجه نباید توسط خود شما انجام شود.
کمپرسور کولر خودرو مانند هر قطعه دیگر، بر اثر کار زیاد ممکن است معیوب شود. وقتی از خرابی کمپرسور خودرو مطمئن شدهاید، باید کمپرسوری با توان و ظرفیت مشابه را برای خرید و نصب مجدد انتخاب کنید. برای تعویض کمپرسور باید مراحل زیر را به ترتیب انجام دهید:
ضمنا قبل از قراردادن کمپرسور جدید در محل، کمی از روغن کمپرسور قبلی را داخل آن ریخته و آمادهاش کنید.در نهایت بهتر است این کار به یک تعمیرکار کاربلد بسپارید تا تعویض کمپرسور به خوبی انجام شود.
در ادامه نکات کاربردی درباره استفاده و نگهداری از کمپرسور را آوردهایم که رعایت هر یک از آنها یعنی افزایش طول عمر کمپرسور و کاهش هزینه برای رانندگان:
یکی دیگر از مهمترین نکات در مورد این قطعه بحث روغنکاری است. کمپرسور خودرو مانند بسیاری قطعات دیگر نیاز به روغنکاری با روغن مخصوص کمپرسور برای ایجاد عملکرد بهتر دارد. مواد پلیول استر موجود در روغنهای کمپرسور، باعث حرکت راحتتر اجزای مختلف میشوند و از اصطکاک و خوردگی این قطعات جلوگیری میکنند. در صورت عدم روغنکاری، خوردگی کمپرسور پدیدهای است که خیلی زود با آن روبهرو خواهید شد. لازم است پس از هر بار تزریق گاز خنککننده، حتماً روغنکاری کمپرسور را از پیش انجام دهید. توجه داشته باشید که روغنهای مربوط به کمپرسورهای ظرفیت ثابت با کمپرسورهای ظرفیت متغیر تفاوت دارد. هنگام خرید روغن کمپرسور در انتخاب نوع آن دقت کنید تا از صدمات احتمالی آینده جلوگیری کنید.
و در انتها…
برای اینکه بهترین کیفیت را از عملکرد کولر خودروی خود داشته باشید، لازم است سرویسهای دورهای کولر ماشین را انجام داده و به موقع بازبینی قطعات را انجام دهید. هرگونه نشانه احتمالی از خرابی و عیب در سیستم کولر خودرو یا نیاز به روغنکاری و شارژ گاز را جدی بدانید و به موقع آنها را برطرف کنید تا متحمل هزینههای سنگین نشوید و عملکرد بهینه کولر را مشاهده کنید.
در صورتی که این موارد را رعایت کنید، تنها میتوانید عمر کمپرسور را افزایش دهید، اما نمیتوانید آن را برای همیشه استفاده کنید. زیرا کمپرسور یک قطعه مصرفی است و دیر یا زود ممکن است دچار مشکل شود. در صورتی که در این مرحله هستید و نیاز به خرید یک کمپرسور اصل و با کیفیت دارید، میتوانید محصول مورد نظرتان را از سرماگران تهیه کنید.
نحوۀ تعویض مایع خنککنندۀ موتور ال 90، روش هواگیری رادیاتور ال 90، زمان مناسب تعویض آب رادیاتور ال 90
ادامه مطلبهر چند وقت یک بار باید آب رادیاتور ماشین را عوض کنیم؟ نحوه تعویض آب رادیاتور ماشین چیست؟ چرا باید آب رادیاتور را عوض کرد؟
ادامه مطلبمدیران خودرو در مهر ماه 1400 طرح فروش محصولات ام وی ام را با اقساط 12 تا 60 ماهه آغاز کرده است
ادامه مطلب